PSEB ਜਮਾਤ 8ਵੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਸਤੰਬਰ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਨਮੂਨਾ ਪੇਪਰ - ਸੈੱਟ 2
ਕੁੱਲ ਅੰਕ: 80
ਭਾਗ-ਓ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ: ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1 ਅੰਕ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। 10 × 1 = 10 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਅ ਵਸਤੁਨਿਸ਼ਠ ਪ੍ਰਸ਼ਨ: ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1 ਅੰਕ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। 10 × 1 = 10 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ੲ: ਹਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3 ਅੰਕ ਦਾ — 6 × 3 = 18 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਸ: ਕੁੱਲ 4 ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ (100% ਅੰਦਰੂਨੀ ਛੋਟ) — 5 × 4 = 20 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਹ: ਸਰੋਤ ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ: 2 × 6 = 12 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਕ: ਨਕਸ਼ਾ ਕਾਰਜ — ਹਰੇਕ ਸਥਾਨ ਲਈ 1 ਅੰਕ। 10 × 1 = 10 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ੳ: ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ (Multiple Choice Questions)
ਇਸ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਭੂਗੋਲ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸ਼ਾਸਤਰ ਭਾਗ ਦੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 3+4+3 ਕੁੱਲ 10 ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ। ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1 ਅੰਕ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। (10 × 1 = 10 ਅੰਕ)
ਭੂਗੋਲ
- ਕਿਹੜੇ ਸਾਧਨ ਜਾਨਦਾਰ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
- ਕਿਹੜੀ ਮਿੱਟੀ ਕਪਾਹ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
- ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਾਧਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜਾ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ?
ਇਤਿਹਾਸ
- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਲ ਦਾ ਆਰੰਭ ਕਦੋਂ ਹੋਇਆ?
- ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਕਪਤਾਨ ਵਾਸਕੋ-ਡੀ-ਗਾਮਾ ਕਿੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ?
- ਕਿਸ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਚੁੰਗੀ ਕਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਰਿਆਇਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ?
- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਉਦਯੋਗ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ?
ਨਾਗਰਿਕ ਸ਼ਾਸਤਰ
- ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਕਿੰਨੇ ਸਾਲ, ਕਿੰਨੇ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ?
- ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਮਸੌਦਾ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕੌਣ ਸਨ?
- ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?
ਭਾਗ-ਅ: ਵਸਤੁਨਿਸ਼ਠ ਪ੍ਰਸ਼ਨ (Objective Questions)
ਇਸ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਸਥਾਨ ਭਰੋ, ਸਹੀ/ਗਲਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਕ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਕੁੱਲ 10 ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ। ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1 ਅੰਕ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। (10 × 1 = 10 ਅੰਕ)
- ਖਾਲੀ ਸਥਾਨ ਭਰੋ: ਮਿੱਟੀ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰਲੀ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਪਰਤ ਹੈ ਜੋ ਮੂਲ ਚੱਟਾਨਾਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ, ਜਲਵਾਯੂ, ਜੀਵਾਂ ਅਤੇ ਰੁੱਖ-ਬੂਟਿਆਂ ਦੇ ਗਲਣ-ਸੜਨ ਆਦਿ ਕਾਰਨਾਂ ਨਾਲ ਬਣਦੀ ਹੈ।
- ਸਹੀ/ਗਲਤ: ਕੋਲਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਾਧਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
- ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ/ਇੱਕ ਵਾਕ: ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ-ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਕੋਈ ਦੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੱਸੋ।
- ਖਾਲੀ ਸਥਾਨ ਭਰੋ: ਪਲਾਸੀ ਦੀ ਲੜਾਈ 23 ਜੂਨ __________ ਈ. ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਨਵਾਬ ਸਿਰਾਜ-ਉਦ-ਦੌਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ।
- ਸਹੀ/ਗਲਤ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਆਤਮ ਨਿਰਭਰ ਅਰਥ-ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਹੋਇਆ।
- ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ/ਇੱਕ ਵਾਕ: ਨੀਲ ਵਿਦਰੋਹ ਕਿਹੜੇ ਦੋ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਸੀ?
- ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ/ਇੱਕ ਵਾਕ: ਲਾਰਡ ਕਾਰਨਵਾਲਿਸ ਨੇ ਸਥਾਈ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਿੱਥੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ?
- ਖਾਲੀ ਸਥਾਨ ਭਰੋ: ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਅਨੁਛੇਦ 14 ਤੋਂ __________ ਤੱਕ ਮੌਲਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਦਰਜ ਹਨ।
- ਸਹੀ/ਗਲਤ: ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ/ਇੱਕ ਵਾਕ: ਸੰਵਿਧਾਨ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ?
ਭਾਗ-ੲ: ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਇਸ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 6 ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ। ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3 ਅੰਕ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। (6 × 3 = 18 ਅੰਕ)
- ਸਾਧਨਾਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ? ਕੁਦਰਤੀ ਸਾਧਨ ਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਕੌਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ? 3 ਅੰਕ
- ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਕੋਈ ਤਿੰਨ ਢੰਗ ਦੱਸੋ। 3 ਅੰਕ
- ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋਹਰੀ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ? 3 ਅੰਕ
- 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਲਘੂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਪਤਨ ਦੇ ਕੋਈ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਲਿਖੋ। 3 ਅੰਕ
- ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਕੀ ਹੈ? ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੋਈ ਤਿੰਨ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ। 3 ਅੰਕ
- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਿਉਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ? ਕੋਈ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਦਿਓ। 3 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਸ: ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਇਸ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 4 ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ (100% ਅੰਦਰੂਨੀ ਛੋਟ). (4 × 5 = 20 ਅੰਕ)
- ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਧਨ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਹਨ? ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਕੀ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ? ਕੋਈ ਦੋ ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਧਨਾਂ (ਕੋਲਾ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ) ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਪੂਰਵਕ ਲਿਖੋ। 5 ਅੰਕ
ਜਾਂ
ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਲੌਢੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਲਿਖੋ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ? 5 ਅੰਕ
- 1857 ਈ. ਦੇ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸਨ? ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਵਰਣਨ ਕਰੋ। 5 ਅੰਕ
ਜਾਂ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਲਈ ਲਾਰਡ ਡਲਹੌਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਢੰਗਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰੋ। 5 ਅੰਕ - ਸਥਾਈ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕੀ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਏ? 5 ਅੰਕ
ਜਾਂ
ਨੀਲ ਵਿਦਰੋਹ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ? ਇਹ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਸੀ? 5 ਅੰਕ
- ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਕਰੋ। 5 ਅੰਕ
ਜਾਂ
ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ? ਵਿਸਥਾਰ ਸਹਿਤ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੋ। 5 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਹ: ਸਰੋਤ ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਇਸ ਭਾਗ ਵਿੱਚ 2 ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ (ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸ਼ਾਸਤਰ). ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6 ਅੰਕ (3 ਉਪ-ਪ੍ਰਸ਼ਨ × 2 ਅੰਕ). (2 × 6 = 12 ਅੰਕ)
- ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ।
- (a) ਲਾਰਡ ਡਲਹੌਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਲਈ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਕੋਈ ਦੋ ਮੁੱਖ ਢੰਗ ਦੱਸੋ। 2 ਅੰਕ
- (b) 'ਲੈਪਸ ਦੀ ਨੀਤੀ' ਅਧੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੋਈ ਦੋ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ। 2 ਅੰਕ
- (c) ਭੈੜੇ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕਿਸ ਰਾਜ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕਦੋਂ? 2 ਅੰਕ
- ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ।
- (a) ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦਿਓ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਦੱਸੋ। 2 ਅੰਕ
- (b) ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੇ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਕੋਈ ਦੋ ਦੱਸੋ। 2 ਅੰਕ
- (c) ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਉਂ ਪੈਂਦੀ ਹੈ? ਕੋਈ ਦੋ ਕਾਰਨ ਲਿਖੋ। 2 ਅੰਕ
ਭਾਗ-ਕ: ਨਕਸ਼ਾ ਕਾਰਜ (Map Work)
ਇਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ 7 ਸਥਾਨ ਭੂਗੋਲ ਭਾਗ ਤੋਂ ਅਤੇ 3 ਸਥਾਨ ਇਤਿਹਾਸ ਭਾਗ ਤੋਂ ਭਰਨੇ ਹੋਣਗੇ। ਹਰੇਕ ਸਥਾਨ ਲਈ 1 ਅੰਕ। (10 × 1 = 10 ਅੰਕ)
-
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਨਰਮਦਾ ਨਦੀ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਥਾਰ ਮਾਰੂਥਲ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਮਿੱਟੀ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਇੱਕ ਰਾਜ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬਾਕਸਾਈਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਇੱਕ ਰਾਜ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕੋਲਾਰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਾਣ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤ ਸਾਗਰ ਡੈਮ ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ (ਪਹਿਲਾ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਉਦਯੋਗ) ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਅਵਧ (ਡਲਹੌਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਭੈੜੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਰਾਜ) ਦਰਸਾਓ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ (ਨੀਲ ਵਿਦਰੋਹ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰ) ਦਰਸਾਓ।

