Understanding the Siliguri Corridor: India's Strategic 'Chicken's Neck' in 2025

The Siliguri Corridor, often referred to as the 'Chicken's Neck,' is a narrow strip of land in West Bengal, India, that plays a pivotal role in connecting the northeastern states to the rest of the country. This corridor is not only a geographical feature but also a critical lifeline for trade, defense, and connectivity.

Geographical Overview

Location: Situated in northern West Bengal, the corridor stretches approximately 60 km in length but narrows to just 20-22 km at its thinnest part.

Borders: It is flanked by Nepal to the west, Bhutan to the north, and Bangladesh to the south and east.

Connectivity: It serves as the only land link between mainland India and the eight northeastern states—Arunachal Pradesh, Assam, Manipur, Meghalaya, Mizoram, Nagaland, Sikkim, and Tripura.

Strategic Importance

The Siliguri Corridor is of immense strategic importance due to its narrow width and strategic location:

• Defense: The Indian Army considers it a critical defensive line. Any disruption here could isolate the northeastern states from the rest of India.
• Trade: All land-based trade between the Northeast and the rest of India passes through this corridor, making it vital for the region's economy.
• Geopolitical Sensitivity: Its proximity to Nepal, Bhutan, and Bangladesh, along with China's interests in the region, adds to its geopolitical significance.

Historical Context

The formation of the Siliguri Corridor can be traced back to the partition of India in 1947, which led to the creation of East Pakistan (now Bangladesh). This partition resulted in the northeastern states being separated from mainland India by this narrow corridor.

Current Security Measures

Given its strategic importance, India has fortified the corridor with advanced military infrastructure:

• Trishakti Corps: Based near the corridor, this corps is equipped with modern weaponry, including Rafale fighter jets and BrahMos missiles.
• Border Security: The Sashastra Seema Bal (SSB) and other security forces maintain a strong presence to ensure the integrity of the borders.

Importance for Trade and Connectivity

• Rail and Road Networks: The corridor is a hub for rail and road networks connecting West Bengal to the Northeast.
• Alternative Routes: India is exploring alternative transit routes through Bangladesh to reduce dependence on the corridor.

Recent Developments in 2025

In 2025, there have been significant developments regarding the Siliguri Corridor:

• Railway Electrification: The electrification of the double-track corridor is in progress, enhancing connectivity.
• New Railway Lines: India is planning to build railway lines through Jogbani in Bihar, connecting to Nepal and back to West Bengal, to reduce dependence on the corridor.
• Diplomatic Engagements: Prime Minister Narendra Modi's visit to Thailand for the BIMSTEC Summit and meetings with Bangladesh leaders indicate ongoing efforts to strengthen regional connectivity and security.

Conclusion

The Siliguri Corridor remains a vital part of India's geopolitical landscape, connecting the northeastern states to the rest of the country while posing unique challenges due to its narrow geography and strategic location. Ongoing efforts to enhance infrastructure and security underscore its importance in maintaining national integrity and regional stability.

Image: Infographic of Siliguri Corridor

ਸਿਲੀਗੜੀ ਕਾਰੀਡੋਰ ਬਾਰੇ ਸਮਝਣਾ: ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਣਨੀਤਕ 'ਚਿਕਨ ਦਾ ਗਲਾ' 2025 ਵਿੱਚ

ਸਿਲੀਗੜੀ ਕਾਰੀਡੋਰ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ 'ਚਿਕਨ ਦਾ ਗਲਾ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਸ਼ਚਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੰਗ ਥਲੀ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰੀਡੋਰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਭੌਗੋਲਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਵਪਾਰ, ਰੱਖਿਆ, ਅਤੇ ਜੁੜਨ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਜੀਵਨ-ਰੇਖਾ ਵੀ ਹੈ।

ਭੌਗੋਲਿਕ ਅਵਲੋਕਣ

ਸਥਾਨ: ਉੱਤਰੀ ਪਸ਼ਚਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਇਹ ਕਾਰੀਡੋਰ ਲਗਭਗ 60 ਕਿਮੀ ਲੰਬਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੰਗ ਹਿੱਸਾ ਸਿਰਫ਼ 20-22 ਕਿਮੀ ਚੌੜਾ ਹੈ।

ਸਰਹੱਦਾਂ: ਇਸਦੇ ਪਸ਼ਚਮ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ, ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਭੂਟਾਨ, ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਹੈ।

ਜੁੜਨ: ਇਹ ਮੁੱਖ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅੱਠ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ—ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਅਸਮ, ਮਣੀਪੁਰ, ਮੇਘਾਲਯ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ, ਨਾਗਾਲੈਂਡ, ਸਿੱਕਮ, ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ—ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਇਕਮਾਤਰ ਥਲ ਸੰਪਰਕ ਹੈ।

ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਵ

ਸਿਲੀਗੜੀ ਕਾਰੀਡੋਰ ਦੀ ਤੰਗ ਚੌੜਾਈ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਕਾਰਨ ਇਸਦਾ ਮਹੱਤਵ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ:

• ਰੱਖਿਆ: ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰੱਖਿਆ ਰੇਖਾ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਘਨ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• ਵਪਾਰ: ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚਕਾਰ ਸਾਰਾ ਥਲ-ਆਧਾਰਿਤ ਵਪਾਰ ਇਸ ਕਾਰੀਡੋਰ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਖੇਤਰ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
• ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ: ਨੇਪਾਲ, ਭੂਟਾਨ, ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇਸਦੀ ਨੇੜਤਾ, ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਦਿਲਚਸਪੀਆਂ, ਇਸਦੇ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਦਰਭ

ਸਿਲੀਗੜੀ ਕਾਰੀਡੋਰ ਦਾ ਗਠਨ 1947 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਹੁਣ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼) ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਹੋਈ। ਇਸ ਵੰਡ ਨੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਸ ਤੰਗ ਕਾਰੀਡੋਰ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਮੌਜੂਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ

ਇਸਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰੀਡੋਰ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਫੌਜੀ ਢਾਂਚੇ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ:

• ਤ੍ਰਿਸ਼ਕਤੀ ਕੋਰ: ਕਾਰੀਡੋਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ, ਇਹ ਕੋਰ ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਫੇਲ ਲੜਾ�ਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
• ਸਰਹੱਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਸਸ਼ਸਤ੍ਰ ਸੀਮਾ ਬਲ (ਐਸਐਸਬੀ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਅਖੰਡਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਜੁੜਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵ

• ਰੇਲ ਅਤੇ ਸੜਕ ਨੈਟਵਰਕ: ਕਾਰੀਡੋਰ ਪਸ਼ਚਮੀ ਬੰਗਾਲ ਨੂੰ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਰੇਲ ਅਤੇ ਸੜਕ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ।
• ਵਿਕਲਪਕ ਮਾਰਗ: ਭਾਰਤ, ਕਾਰੀਡੋਰ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਵਿਕਲਪਕ ਆਵਾਜਾਈ ਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

2025 ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਵਿਕਾਸ

2025 ਵਿੱਚ, ਸਿਲੀਗੜੀ ਕਾਰੀਡੋਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਕਾਸ ਹੋਏ ਹਨ:

• ਰੇਲਵੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ: ਡਬਲ-ਟਰੈਕ ਕਾਰੀਡੋਰ ਦਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਜੁੜਨ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ।
• ਨਵੀਆਂ ਰੇਲ ਲਾਈਨਾਂ: ਭਾਰਤ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਜੋਗਬਾਨੀ ਰਾਹੀਂ ਨੇਪਾਲ ਨਾਲ ਜੁੜਦੀਆਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ਚਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰੇਲ ਲਾਈਨਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਾਰੀਡੋਰ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾਈ ਜਾ ਸਕੇ।
• ਕੂਟਨੀਤਕ ਸੰਪਰਕ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਬਿਮਸਟੈਕ ਸੰਮੇਲਨ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਖੇਤਰੀ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸਿੱਟਾ

ਸਿਲੀਗੜੀ ਕਾਰੀਡੋਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਤੰਗ ਭੂਗੋਲ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਕਾਰਨ ਵਿਲੱਖਣ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਖੰਡਤਾ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

@ Article with the help of AI