'ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ' ਦੀ ਕਹਾਣੀ "THE STORY OF NATIONAL FLAG"
ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ 'ਤਿਰੰਗੇ' ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ 'ਤਿਰੰਗੇ' ਨੂੰ 22 ਜੁਲਾਈ 1947 ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ 'ਤਿਰੰਗੇ' ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਕਿਸਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ?
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ 'ਤਿਰੰਗੇ' ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਪਿੰਗਲੀ ਵੈਂਕਈਆ ਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਦੋ ਰੰਗਾਂ - ਲਾਲ ਅਤੇ ਹਰੇ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਸੀ।
ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਕੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਕੋਲ ਇੱਕ ਚਿੱਟਾ ਬੈਂਡ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਚਲਦਾ ਚਰਖਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ 'ਤਿਰੰਗੇ' ਵਿੱਚ ਚਲਦਾ ਚਰਖਾ ਸੀ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਸ ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ?
ਪਿੰਗਲੀਵੈਂਕਈਆ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਦੇਖਣ ਲਈ ਚਰਖਾ ਉਲਟਾ ਦਿਸਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਸੀ।ਬਦਰੂਦੀਨ ਤਇਅਬਜੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨੂੰ ਫਲੈਗ ਕਮੇਟੀ ਨੇ 17 ਜੁਲਾਈ 1947 ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਤਿਰੰਗਾ ਖਾਦੀ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਹੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਤਿਰੰਗੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਪੀ ਕਿਸਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ?
ਇਸ ਤਿਰੰਗੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਪੀ ਬਦਰੂਦੀਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੁਰੱਈਆ ਤਇਅਬਜੀ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਵਜੋਂ ਤਿਰੰਗਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਦੋਂ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ?
ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਵਜੋਂ ਤਿਰੰਗਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 10.30 ਵਜੇ 'ਕੌਂਸਲ ਹਾਊਸ' ਯਾਨੀ ਸੰਸਦ ਭਵਨ 'ਤੇ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੇਤਾ ਰਾਜ ਕਾਜ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਨਹਿਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 16 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 8.30 ਵਜੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ 'ਤੇ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਇਆ।
ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ 15 ਅਗਸਤ ਅਤੇ 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਹਿਰਾਉਣ ਜਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ।
23 ਜਨਵਰੀ 2004 ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਕਿ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਿਨ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਲਹਿਰਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਨਵੀਨ ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਇਸ ਹੱਕ ਲਈ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।