ਜੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੇਂਦਰ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 03 ਜੁਲਾਈ 2024: ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਜੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਗਰਭਵਤੀ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭ੍ਰੂਣ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
- ਜੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਐਡਿਸ ਮੱਛਰ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਚਿਕਨਗੁਨਿਆ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਜੀਕਾ ਕੇਸ 2016 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2024 ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 2 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ 8 ਕੇਸ ਆਏ ਹਨ।
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਐਡਵਾਈਜਰੀ
- ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਸਿਹਤ ਸਥਾਪਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨੋਡਲ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਇੰਤੋਮੋਲੋਜੀ ਸੂਰਵੇਲੈਂਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੈਕਟਰ ਕੰਟਰੋਲ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਲਈ ਸਕਰੀਨਿੰਗ ਅਤੇ ਜ਼ੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਭਰੂਣ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰਾਂ, ਕਾਰਜਸਥਲਾਂ, ਸਕੂਲਾਂ, ਨਿਰਮਾਣ ਸਥਾਨਾਂ, ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਏਡੀਜ਼ ਮੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਾਅ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜ਼ੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਏਡੀਜ਼ ਮੱਛਰ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਚਿਕਨਗੁਨੀਆ ਵੀ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਜਮਾਂਤੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Union Health Ministry Issues Advisory to States Regarding Zika Virus Cases in Maharashtra
New Delhi, 3rd July 2024:
In response to the reported cases of Zika virus in Maharashtra, the Union Health Ministry has issued an advisory to all states to maintain constant vigilance. The ministry emphasized the importance of screening pregnant women for Zika virus infection and monitoring the growth of the fetuses of expecting mothers who have tested positive for the virus.
The advisory highlighted several key measures to combat the spread of Zika:
1. **Screening and Monitoring:** States are urged to maintain a state of constant vigilance through the screening of pregnant women for Zika virus infection and monitoring the growth of fetuses of expecting mothers who tested positive for Zika.
2. **Appointment of Nodal Officers:** Health facilities and hospitals are directed to identify a nodal officer to monitor and ensure that premises remain Aedes mosquito-free.
3. **Strengthening Surveillance and Control:** States are advised to strengthen entomological surveillance and intensify vector control activities in residential areas, workplaces, schools, construction sites, institutions, and health facilities.
4. **Public Awareness:** States should promote awareness through precautionary IEC messages on social media and other platforms to reduce panic among the community.
The advisory comes after Maharashtra reported eight cases of Zika virus in 2024 (till 2nd July), with six cases in Pune, one in Kolhapur, and one in Sangamner. The ministry noted the association of Zika with microcephaly and neurological consequences in fetuses of affected pregnant women, urging states to alert clinicians for close monitoring.
**Background on Zika Virus:**
Zika is an Aedes mosquito-borne viral disease similar to Dengue and Chikungunya. It is non-fatal, but it poses a significant concern due to its association with microcephaly (reduced head size) in babies born to infected pregnant women. The first case in India was reported in Gujarat in 2016, with subsequent cases in Tamil Nadu, Madhya Pradesh, Rajasthan, Kerala, Maharashtra, Uttar Pradesh, Delhi, and Karnataka.
**Current Measures and Facilities:**
Zika testing facilities are available at the National Institute of Virology (NIV) in Pune, the National Centre for Disease Control (NCDC) in Delhi, and other selected virus research and diagnostic laboratories under the Indian Council of Medical Research (ICMR). The Union Health Ministry is conducting regular reviews and monitoring the situation closely to prevent any potential outbreaks.
The Union Health Ministry's proactive approach aims to ensure that the spread of Zika virus is contained, and the health of pregnant women and their unborn children is safeguarded.
